کلید حرارتی
کلید حرارتی چیست؟
کلید حرارتی یا MPCB یکی از تجهیزات تابلو برق صنعتی می باشد که مختصر شده (Motor Protection Circuit Breaker) می باشد و در بازار با نام کلید حرارتی یا کلید محافظ موتور شناخته می شود . این کلید موتور را در برابر اضافه بار و هم در برابر اتصال کوتاه محافظت می نماید و می توان به جای استفاده از ترکیب فیوز مینیاتوری و بی متال ، کلید حرارتی را جایگزین نمود و در صورتیکه فقط بخواهیم یک موتور الکتریکی را با آن روشن و خاموش نماییم می توان کنتاکتور را هم حذف نمود و به وسیله کلید استارت و استپ تعبیه شده بر روی آن اقدام به روشن و خاموش کردن موتور نماییم .
کلیدهای حرارتی تجهیزات حفاظتی تشکیل شده از فیوز مینیاتوری و بی متال هستند که با استفاده از آن میتوانیم الکترو موتور را در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار به صورت همزمان حفاظت کنیم. کلیدهای حرارتی در صورت به وجود آمدن اتصال کوتاه یا اضافه بار الکترو موتور را از منبع قطع میکند
کلیدهای حرارتی قابل قطع زیر بار هستند و برای روشن و خاموش کردن الکترو موتورهای سه فاز مورد استفاده قرار می گیرند و همانند بی متال ها در رنج های مختلف و قابل تنظیم ساخته می شوند.
مشخصات کلید حرارتی:
۱ -دارای شستی قطع و وصل یا کلید ۰ و ۱ میباشند (برای کنترل دستی).
۲ -مانند بیمتالها دارای درجه تنظیم جریان میباشد (درجه آن را معمولاً ۱۰ درصد بیشتر از جریان نامی موتور تنظیم میکنند).
۳- دارای کلید تست، برای تست سالم بودن کلید می باشند.
۴ -دارای ۳ فاز قدرت است (ورودی به برق و خروجی آن به موتور وصل میشود).
۵ – قابلیت اضافه کردن رله کمکی را دارد که دارای یک کنتاکت باز و یک کنتاکت بسته است .
قابلیتهای کلید حرارتی:
۱- قابل قطع و وصل زیر بار میباشد.
۲- قابلیت تنظیم دقیق آمپر در یک بازه را دارد.
۳ -در صورت ایجاد اضافه بار، موتور را مستقیم قطع میکند و نیاز به کنتاکتور جهت فرمان دادن ندارد.
کلید حرارتی یا کلید محافظ موتور را میتوان به عنوان بهترین محافظ موتور نام برد، ولی یک عیب دارد که این نوع کلیدها فقط تا بازه ۱۲۵ آمپر تولید میشود.
کلید حرارتی چه تفاوتی با بی متال دارد؟
کارکرد کلیدهای حرارتی تقربیا شبیه بی متال ها است و موتور را در برابر اختلالات جریان مانند بی متال حفاظت می نماید ولی تفاوت هایی بشرح زیر بین آن ها وجود دارد که باعث شده ظریب اطمینان استفاده از کلید حرارتی از بی متال بیشتر باشد :
۱- بی متال مدار فرمان را قطع میکند (از طریق ترمینال های ۹۵ – ۹۶)، ولی کلید حرارتی مستقیماً سه فاز مدار قدرت را قطع میکند و باعث قطع الکترو موتور می شود.
۲- کلید های حرارتی علاوه بر حفاظت اضافه بار ، وظیفه کلید ( قطع و وصل نمودن تجهیزات برقی ) را به عهده دارد در صورتیکه بی متال به عنوان یک تجهیز جانبی و تنها به منظور حفاظت در برابر اضافه بار به کنتاکتور متصل می شود.
۳ – کلید حرارتی هم از جریان حراتی محافظت میکند و هم از جریان مغناطیسی در صورتی که بی متال فقط از جریان حرارتی محافظت میکند.
جریان مغناطیسی و جریان حرارتی چیست و چه تفاوت با هم دارند؟
جریان حرارتی زمانی رخ می دهد که به یک الکترو موتور اضافه بار وارد شود و درنتیجه مقدار جریان مصرفی افزایش یافته که باعث داغ شدن موتور می گردد که به این حالت بالا رفتن جریان حرارتی گفته می شود . و زمانیکه الکتروموتور بر اثر اتصال کوتاه بین دو فاز یا یک فاز با بدنه یا یک فاز با نول داغ می شود، به این حالت بالا رفتن جریان مغناطیسی گفته می شود . مدار در یک اتصال کوتاه باید سریعا قطع شود بنابراین در چنین موقعیتی نمی توان از رله اضافه باری (حرارتی) استفاده نمود چون گرم شدن بیمتال رله به یک زمان نسبتا طولانی نیاز دارد،
جهت استفاده از کلید حرارتی در مدارهای فرمان یا آلارم نیاز به کنتاکت های کمکی می باشد که در زیر به توضیح آن ها می پردازیم.
کنتاکت های کمکی Auxilary Contact
استفاده از این کنتاکت ها در مدار فرمان می باشد و با باز و بسته شدن کلید و کنتاکت های اصلی ، کنتاکت های کمکی نیز تغییر وضعیت می دهند.
مثلا می توان از این کنتاکت ها برای روشن و خاموش شدن یک لامپ سیگنال که نشان دهنده عملکرد موتور است استفاده کرد.و برای انجام این کار با توجه به دیاگرام بالا می توانیم یک تک فاز به ترمینال های ۱۳ و ۲۱ متصل کرده و از ترمینال ۱۴ برای لامپ سیگنال سبز رنگ (روشن بودن موتور) و از ترمینال ۲۲ برای لامپ سیگنال قرمز رنگ ( خاموش بودن موتور) سیم کشی نمود. که البته این صرفا یک مثال است و می توان عملیات بیشتری را روی این کنتاکت ها انجام داد.
کنتاکت های خطا Fault Conact
هدف استفاده از این کنتاکت ها، نشان دادن خطای اضافه بار یا اتصال کوتاه است.
نکته :در صورت باز شدن کلید در حالت عادی این کنتاکت ها تغییر وضعیت نمی دهند. این کنتاکت ها فقط هنگام بروز خطاهای مذکور تغییر وضعیت می دهند.
نصب کلید حرارتی
مطابق شکل زیر به آموزش نصب این کلید می پردازیم.
همانطور که در شکل مشخص است ورودی برق سه فاز را به ترمینال های ورودی کلید داده و از ترمینال های خروجی آن به پلاتین های قدرت کنتاکتور ارتباط می دهیم آنگاه خروجی ترمینال های قدرت کنتاکتور را به تخته کلمپ موتور وصل می کنیم.
جهت حفاظت بیشتر می توان کنتاکت کمکی فرمان را بر روی کلید حرارتی نصب نمود و آن را در مسیر مدار فرمان قرار داد.
سلام بنده مسول برق صنعتی در کارخانه ومعدن تولید کاتد مس هستم .برق کارخانه با ۶دیزل تامین میشود ودارای حدودا ۱۰۰الکتروموتور ۱الی ۱۶۰کیلووات هستند که ۶۰درصد آنها با درایو روشن میشود ومابقی با ستاره مثلث حال مشکل در این است که مهندس های قبل من خیلی تابلوها را خراب کردند وکل حفاظتهای الکتروموتورها را جمپر کردند یا کلا از تابلو حذف کردند .برای رفع ایرادات تابلو ها من میخوام تجهیزات حفاظتی وکنترلی درخواست خرید بدم که هم بتونم موتورها را کنترل کنم وهم مصرف آمپر هر کدام را مجزا رویت کنم شما پیشنهاد میکنید من چه تجهیزاتی باید خریداری کنم وچه مدل .را پیشنهاد میدید
باسلام . فکر کنم تماس بگیرید بهتر بتونیم راهنمایی کنیم . چه محافظت هایی رو برداشتن ؟ معمولا خود اینورتر ها روی موتورها محافظت دارن .