کلیدهای هوایی ACB
آشنائی با کلیدهای هوایی ( ACB )
کلیدهای هوایی نوعی از کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف هستند که در آمپرهای بالا مورد استفاده قرار می گیرند. این کلیدها تا ظرفیت ۶۳۰۰ آمپر ساخته می شوند ولی معمولا ظرفیت های ۶۳۰ آمپر تا ۱۶۳۰ آمپر بیشتر استفاده می شود
کلیدهای هوایی ACB به صورت سه پل یا چهار پل ساخته می شود که نوع سه پل دارای سه فاز و نوع چهار پل دارای ترمینال نول نیز می باشد.این کلید از دو قسمت قدرت و الکترونیک تشکیل شده است که قسمت الکترونیک آن از ساختار میکروپروسسوری تبعیت می کند .
در این کلیدها ممکن است از فیوزهای فشارقوی جهت حفاظت در برابر جریان‌های اتصال کوتاه استفاده شده باشد. مکانیزم قطع و وصل این کلیدها معمولا به صورت فنر شارژ شده است. بدین صورت که فنر مکانیزم توسط اهرم و به صورت دستی و یا توسط یک موتور الکتریکی شارژ شده و کلید در وضعیت آماده برای بهره‌برداری قرار می‌گیرد. با فشار دادن دکمه ON بر روی کلید کلید وصل و با فشردن دکمه Off کلید قطع می‌شود.
برخی از اجزاء این کلیدها عبارتند از:
۱- محفظه‌های جرقه‌گیر
۲- کنتاکتهای جرقه‌زن یا Arcing Contactها
۳- کنتاکتهای اصلی
۴- دکمه قطع کلید
۵- دکمه وصل کلید
۶- نشان‌گرهای وضعیت قطع یا وصل کلید
۷- ترمینال‌های ورودی و خروجی
۸- فیوزهای فشارقوی
۹- شمارشگر تعداد دفعات قطع و وصل کلید
اجزای کلیدهای هوایی ACB
کلیدهای هوایی ACB در هوا و فشار اتمسفر کار می کند. بعد از توسعه مدار شکن روغنی، در کشورهای مختلف، کلیدهای قدرت هوایی فشار متوسط جایگزین کلیدهای قدرت روغنی شدند. اما در کشورهایی مثل فرانسه و ایتالیا، کلیدهای قدرت هوایی هنوز انتخاب بهتری برای ولتاژهای تا ۱۵kv هستند. این نوع کلیدها همچنین انتخاب خوبی برای اجتناب از آتش سوزی روغن در استفاده از مدار شکن های روغنی است. در آمریکا کلیدهای قدرت هوایی اختصاصاً برای سیستم های تا ۱۵kv استفاده می شدند تا این که مدارشکن های خلاء و SF6 جدید توسعه داده شدند.
انواع کلیدهای قدرت هوایی
دو نوع اصلی از کلیدهای قدرت هوایی در دسترس است:
مدار شکن هوایی مسطح (Plain air Circuit Breaker)
مدار شکن هوایی با هوای دمیده شده (Air blast Circuit Breaker)
مدارشکن با هوای دمیده شده (Air Blast Circuit Breaker)
این نوع از مدار شکن ها برای ولتاژ های ۲۴۵KV و ۴۲۰KV و یا بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. به ویژه وقتی بریکرهایی با عملیات سریع تر مورد نیاز است. این نوع مدار شکن نسبت به مدار شکن روغنی مزیت های خاص بیشتری به شرح زیر دارد:
۱- خطراحتمال آتش سوزی ناشی از روغن وجود ندارد.
۲- سرعت قطع مدار شکن در طول بهره برداری از مدار شکن هوای دمیده شده بیشتر است.
۳- خاموش شدن قوس الکتریکی در این مدار شکن سریع تر است.
۴- مدت زمان آرک ها برای همه مقادیر جریان، یکسان است.
۵- از آنجایی که مدت زمان آرک کوتاه تر است بنابراین مقدار کمتری از گرمای ناشی از قوس الکتریکی به کنتاکت های حامل جریان منتشر می شود از این رو عمر کانتکت طولانی تر می شود.
۶- ثبات سیستم می تواند به خوبی حفظ شود که به سرعت عملکرد مدار شکن بستگی دارد.
۷- تعمیر و نگهداری آن نسبت به مدار شکن روغنی کمتر است.
همچنین مدار شکن هوای دمیده شده یک سری معایب هم دارد:
۱- در عملیات های مکرر بریکر، کمپرسور هوا با ظرفیت بالا لازم است.
۲- در استفاده های مکرر از کمپرسور، لوله های هوا مجتمع و تجهیزات کنترل اتوماتیک نیز مورد نیاز است.
۳- با توجه به سرعت بالای از بین بردن جریان، همیشه احتمال نرخ بالایی برای وصل مجدد ولتاژ و برقراری جریان وجود دارد.
۴- همچنین احتمال نشت فشار هوا از اتصالات لوله های هوا وجود دارد.
مدار شکن هوای دمیده شده به سه قسمت مختلف تقسیم بندی می شود.
Axial Blast ABC .1 – مدارشکن هوایی با هوای دمیده شده بصورت محوری
Axial Blast ACB with side moving contact .۲ – مدارشکن هوایی با هوای دمیده شده بصورت محوری با کنتاکت متحرک جانبی
Cross Blast ACB .۳ – مدارشکن هوایی دمیده شده از طرفین