تایمر
تایمر چیست
تایمر چیستتایمر ها یک نوع رله اتوماتیک می باشند که می توانند به صورت زمانبندی شده به تجهیزات تابلو برق فرمان دهند مانند کنتاکتور و یا هر وسیله ای دیگر. در ادامه به بررسی بیشتر انواع تایمرها پرداخته و مزایا و معایب آن ها را بررسی می نماییم .
انواع مختلف تایمر ها:
تایمر موتور دار:
تایمرهای موتوردار یا الکترومکانیکی همانطور که از نامشان بر می آید در ساختمان آن یک موتور الکتریکی قرار دارد که زمانیکه جریان الکتریکی به پایه های تحریک آن وارد می شود موتور شروع به حرکت می نماید و در زمان مشخصی که معمولا توسط پتانسیومتر یا یک کلید گردان که بر روی آن قرار دارد تعیین می گردد توقف نموده و عملیات باز و بسته کردن تیغه ها را باتوجه به مود کاریش که کاربرد انتخاب نموده انجام می شود . این نوع تایمرها را تایمر آنالوگ نیز می گویند .
تایمر الکترونیکی:
جریان در این مدارها توسط مقاومت در خازن ایجاد شده و بعد از وارد شدن جریان، ولتاژ در ترانزیستور افزایش می یابد و سپس به بوبین یک رله اعمال می شود که باعث کنتاکت های داخل رله عمل استپ و استارت را انجام می دهند. در داخل مدار تایمر الکترونیکی یک دیود قرار دارد که عمل حفاظت از ترانزیستور را بر عهده دارد .
تایمر پنوماتیک:
تایمرهای پنوماتیک از یک کپسول هوا و هسته آهنی و یک بوبین تشکیل شده اند . نحوه عملکرد این تایمر به این صورت می باشد که ابتدا بوبین تحریک شده که باعث فشرده شدن کپسول هوا شده و با توجه به زمانی که از قبل تعیین شده کنتاکت های تایمر تغییر وضعیت می دهند .
تایمر پنوماتیک یا بادی
تایمر حرارتی:
این نوع تایمر ها مصارف صنعتی ندارد و در این تایمرها از بی متال استفاده شده و با تغییر دما پس از گذشت زمانی مشخص دو قطعه فلزی که دارای ضریب انبساط طولی مختلفی هستند تغییر وضعیت داده و باعث تحریک یک رله می شود . باتوجه به اینه این تایمرها به گرما و سرمای محیطی که در داخل آن قرار دارند عکس العمل نشان می دهند در سیم کشی ساختمان ها هم از آن استفاده می نمایند .
تایمر حرارتی
تایمر هیدرولیکی
در این رله ها از سیستم هیدرولیکی جهت تاخیر در مدار استفاده می شود. طرز کار آن طوری است که وقتی جریان برق به رله وصل می شود، مقداری روغن در داخل آن جابجا می گردد، از مدت زمان جابجایی روغن، جهت تنظیم زمان استفاده می شود.
توجه داشته باشید که قبل از اقدام به خرید یک تایمر حتما کاتالوگ و یا دیتاشیت آن را مطالعه نمایید و این موضوع را کنترل نمایید که آیا تایمر مورد نظر مود کاری مدنظر شما را دارد ؟ معمولا تایمرها مودهای کاری مختلفی دارند مثلا یک تایمر ممکن است در یک مود کاری با تحریک تایمر ، تایمر بعد از مثلا گذشت ۵ ثانیه رله خروجی را بسته و به مدت ۱۰ ثانیه آن را بسته نگه دارد و همینطور حالت های مختلف دیگر .
در یک دسته بندی دیگر تایمرها به دو نوع تایمر آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند . در تایمرهای آنالوگ با توجه به اینکه زمان سپری شده نمایش داده نمی شود مجبور به استفاده از یک اندیکاتور وضعیت تایمر را مشخص نمود در حالیکه در تایمرهای دیجیتال می توان زمان سپری شده را نمایش داد و همچنین زمانی که تایمر بر روی آن ست گردیده تا عمل خاصی را انجام دهد نیز بر روی صفحه نمایش ، قابل رویت می باشد .
-
رله های تاخیر در وصل:
در این نوع تایمر ، تایمر را بر روی زمان مورد نظر ست کرد و در صورت تحریک تایمر شمارنده شروع به شمارش نموده و پس از گذشت زمان از قبل مشخص شده به رله های نرمال باز و نرمال بسته فرمان تغییر وضعیت می دهد .
-
رله های تاخیر در قطع:
در این نوع تایمر ماننده رله های تاخیر در وصل تایمر بر روی زمان مورد نظر تنظیم شده و در صورت تحریک تایمر ، بمحض روشن شدن تایمر رله های نرمال باز و یسته تغییر وضعیت داده و پس از سپری شدن زمان مورد نظر تایر به حالت اولیه خود برمی گردد .
البته توجه نمایید که بعضی از تایمرها از هردو مود تاخیر در وصل و تاخیر در قطع پشتیبانی نموده و می توان با تنظیم نمودن تایمر مود کاری آن را تغییر داد که معمولا برای انجام این کار باید به کاتالوگ تایمر رجوع نمایید .
تایم سویچ :
تایم سویچ شمارنده است که یک عمل خاص را به صورت متناوب در دوره ای مشخص انجام می دهد و در انواع روزانه ، هفتگی ، ماهانه و سالانه ساخته می شود و روش کار آن ها به این گونه است که یک مدت زمان خاص را برای آن در نظر گرفته و پس از روشن نمودن سیستم ، تایمر به صورت دوره ای با توجه به زمانی که بر روی آن ست شده است تغییر وضعیت می دهد .
به عنوان مثال زمانی که خواسته باشیم یک سیستم روانکاری را بر روی تجهیزات مکانیکی نصب نماییم و خواسته باشیم که به صورت روزانه سیستم به صورت اتوماتیک روشن شده و به مدت ۱ ساعت روشن گردد و سپس خاموش شود و این عمل به صورت روزانه به صورت خودکار انجام شود در این حالت می توان از تایم سویچ استفاده نمود و تنظیمات مورد نظر را بر روی آن اعمال نمود .
ساعت نجومی
نوعی از تایم سویچ های دیجیتال به نام تایمر نجومی معروف می باشند.
ساعت نجومی با استفاده از فرمول های نجومی و زمان طلوع و غروب خورشید را به صورت دقیق محاسبه نموده و نیازی به قرار گرفتن در معرض نور خورشید جهت آگاهی از وضعت روشن یا تاریک بودن هوا ندارد و تنها کاری که باید انجام دهیم این است که طول و عرض جغرافیایی را وارد نماییم . البته مورد ذکر شده تنها یک نمونه از کاربردهای ساعت نجومی بود که جهت کنترل سیستم روشنایی به کار می رود .
پس زمانی که بخواهیم عملی را به صورت دوره ای و با دقت بالا کنترل نماییم می توانیم از ساعت نجومی استفاده کنیم .